Thông qua các thay đổi về chính sách nhập cư được đưa ra liên tiếp gần đây, có thể thấy chính sách về di trú của Chính phủ Turnbull đang ngày càng thắt chặt. Việc hạn chế số lượng người di cư và đến lao động tại Australia được cho là có nguyên nhân bắt nguồn từ việc Chính phủ đang nỗ lực để thu hút sự ủng hộ chính trị trước cuộc bầu cử liên bang sắp diễn ra.
Chắc chắn, việc giảm số lượng người nhập cư sẽ góp phần giảm đi những áp lực trong thị trường nhà ở và việc làm. Theo Luật sư Đỗ Gia Thắng, chuyên gia luật di trú Văn phòng luật Nguyễn Đỗ, lý do phát triển kinh tế và duy trì lợi ích lâu dài của Úc dường như chỉ là thứ yếu, mấu chốt sâu xa của các nhà cầm quyền là nhằm đạt được mục đích chính trị.
Nước Úc trở nên kém hấp dẫn hơn
Tháng 3/2018, dòng thị thực Tay nghề bảo lãnh vùng miền dành cho người nhập cư muốn làm việc tại vùng miền của Úc đã có những thay đổi đáng kể. Người nộp đơn theo dòng thị thực này có thể bao gồm cả những người mới tốt nghiệp nhưng với điều kiện phải làm việc trong lĩnh vực của mình ít nhất 3 năm trước khi nộp đơn xin PR (thường trú nhân). Đây quả là một thách thức dành cho người lao động và làm xuất hiện làn sóng tìm kiếm những quốc gia khác ngoài Úc có chính sách nới lỏng và hấp dẫn hơn.
Bên cạnh đó, người lao động làm trong nhiều ngành nghề thuộc danh sách xin thị thực Tay nghề ngắn hạn (Temporary Skill Shortage – trước đây là thị thực 457) không có cơ hội xin tiếp PR, khiến sức hút của dòng thị thực này giảm đi rất nhiều.
Trước đó, trong tháng 4/2017, 16 ngành nghề đã bị xóa khỏi Danh sách Tay nghề Trung và Dài hạn (the Medium and Long term Strategic Skills List) và 200 ngành nghề đã bị xóa khỏi Danh sách Tay nghề Ngắn hạn (Short term Skilled Occupation List) – đã gần như khép lại cơ hội định cư cho những di dân có tay nghề cao. Có thể nói, chỉ những người lao động không có ý định tìm kiếm cơ hội thường trú tại Úc mới chấp nhận những thay đổi kể trên của các dòng thị thực tay nghề.
Trong khi đang cố gắng để sàng lọc chất lượng hồ sơ cho các dòng thị thực diện tay nghề, Chính phủ Úc cũng tìm cách để hạn chế tối đa một số lượng người không nhỏ vẫn đang làm việc và cư trú bất hợp pháp tại đây.
Ví dụ, ở Tây Bắc New South Wales có rất nhiều người làm việc bất hợp pháp. Đó hầu hết là những người có thị thực du lịch làm việc trong ngành nông nghiệp và trong các nhà hàng Trung Quốc địa phương.
Thời gian xử lý hồ sơ tăng lên
Sự gia tăng đáng kể trong thời gian xin cấp thị thực cũng đã ảnh hưởng rất lớn đến số lượng thị thực được cấp hàng năm, trong mọi dòng thị thực.
Tiêu biểu là thời gian xử lý 1 hồ sơ thuộc dòng thị thực bảo lãnh vùng miền đã tăng từ 4 đến 6 tháng trong năm 2016 lên 21 đến 23 tháng trong năm 2018.
Luật sư Thắng nhận xét, thời gian xét duyệt kéo dài đã kéo theo số lượng thị thực bắc cầu tăng “đột biến”, tăng đến gần 25% so với năm 2017.
Bên cạnh đó, số lượng thị thực bảo lãnh vùng miền bị từ chối cũng tăng nhanh. Trong khi hai năm trước, tỷ lệ từ chối chỉ có 13% thì tại thời điểm hiện tại đã lên tới 50%.
Với môt đất nuớc có diện tích rộng lớn như Úc, để tăng khả năng cạnh tranh trên toàn cầu, nước Úc cần thúc đẩy việc trẻ hóa và tăng số lượng người lao động- thực hiện qua việc khuyến khích nhập cư. Tuy nhiên theo như thực trạng hiện nay, có vẻ giấc mơ Úc ngày càng xa vời với những người di cư.
Giang Vũ
Báo Doanh nhân Việt Úc.